Abstract

Bu çalışmanın genel amacı, öğrencilerin erken dönemde sahip oldukları sesbilgisel bilgi ve becerilerinin, onların ileriki okuma ve okuduğunu anlama performansları üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Bu genel amaç doğrultusunda araştırmaya, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı anasınıflarında ve ilkokullarda öğrenim gören 85 öğrenci dâhil edilmiştir. Bu çalışmada araştırma grubunda yer alan 85 öğrencinin anasıfında sahip oldukları sesbilgisel bilgi ve becerileri ile aynı grubun ilkokul birinci sınıf okuma ve okuduğunu anlama performansları karşılaştırılmıştır. Çalışma içerisinde öğrencilerin sahip oldukları sesbilgisel bilgi ve becerilerin onların okuma ve okuduğunu anlama performansları üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla üç farklı değerlendirme aracı kullanılmıştır. Bunlar; öğrencilerin sesbilgisel farkındalık düzeylerinin belirlenmesinde kullanılan Sesbilgisel Farkındalık Becerilerini Değerlendirme Aracı, kelime okuma becerilerinin değerlendirilmesinde kullanılan Kelime Okuma Değerlendirme Aracı ve okuma hızları ve doğrulukları ile okuduğunu anlama becerilerinin değerlendirilmesinde kullanılan Metin Okuma ve Okuduğunu Anlama Becerileri Değerlendirme Aracıdır. Çalışma içerisinde yapılan tüm değerlendirmeler öğrencilerin kendi okullarında belirlenmiş bir ortamda yaklaşık 15-20 dakikalık bireysel oturumlarla yürütülmüştür. Yapılan değerlendirmelerden elde edilen tüm veriler iki faktörlü MANOVA, tek faktörlü varyans analizi (One-way ANOVA) ve Kruskal-Wallis H-Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Analizlerden elde edilen bulgulara genel olarak bakıldığında, iyi ve zayıf sesbilgisel bilgi ve becerilere sahip olan öğrenciler, okuma doğruluğu açısından benzer performans göstermişlerdir. Okuma hızı ve okuduğunu anlama performansları açısından ise iyi sesbilgisel bilgi ve becerilere sahip öğrenciler, zayıf olanlara göre daha iyi performans göstermişlerdir. Araştırmanın tartışma bölümünde, farklı sesbilgisel bilgi ve beceri düzeylerinden gelen öğrencilerde görülen okuma ve okuduğunu anlama performans farkları, yine onların sahip oldukları sesbilgisel bilgi ve beceriler temelinde ayrıntılı olarak tartışılmıştır.

Key words: Okuma, Okuduğunu anlama, Sesbilgisel farkındalık becerileri, Kelime okuma becerileri, Sesbilgisel okuma kuramı.