Bu çalışmada sıcaklık, ısı kavramından bağımsız ve moleküler düzeye inilmeden, nasıl ölçülebildiğinden yola çıkarak tanımlanmaktadır. Çünkü sıcaklık maddenin fiziksel durumuna bağlı bir özelliktir. Çalışmada, öncelikle ortaokul öğrencilerinin (N=109) ve fen bilimleri öğretmen adaylarının (N=77) sıcaklık kavramına ait ön bilgilerinin ortaya çıkarılarak sorgulanması ve karşılaştırması amaçlanmıştır. Daha sonra sorgulamaya dayalı verilen eğitimin ardından gönüllü katılımcılar, farklı sıcaklık parametrelerini dikkate alarak termometreler tasarlamışlardır. Eylem araştırması türünde desenlenmiş çalışmada, tasarlanan ürünler araştırmacılar tarafından geliştirilen ürün değerlendirme formu ile karşılaştırmalı çözümlenmiştir. Araştırmada ilginç olarak öğretmen adaylarının termometrenin kullanımı, hava sıcaklığının ölçümü ve termometrenin yapısı temalarında, ortaokul öğrencilerine göre daha çok çelişkiye düştükleri gözlenmiştir. Tasarlanan termometreler değerlendirildiğinde de, ortaokul öğrencilerinin, öğretmen adaylarına göre daha yaratıcı oldukları söylenebilir. Genel sonuç olarak katılımcılar, çalışma sonunda sıvıların genleşme özelliğinden yararlanılarak sıvılı termometrelerin çalışma prensibini, sıcaklık ölçümünü ve sıcaklık kavramının, maddenin makroskobik (gözle görülebilen) özelliklerini değiştirdiğini keşfederler.
Key words: Sıcaklık, termometre, sorgulama temelli bilim eğitimi (stbe), ortaokul öğrencileri, fen bilimleri öğretmen adayları
|
