Bu araştırmanın amacı Akın (2007) tarafından geliştirilen Akademik Kontrol Odağı Ölçeğinin (AKOÖ) ergen formunu oluşturmak ve formun psikometrik özelliklerini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 587 (301+286) ergen öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada benzer ölçek geçerliği çalışması için Kontrol Odağı Ölçeği, Öğrenci Sorumluluk Ölçeği ve Motivasyonel Kararlılık Ölçeği kullanılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucu KMO örneklem uygunluk katsayısı .72, Barlett testi χ2 değeri 561.619 (p< .001, sd = 136) bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliği için uygulanan doğrulayıcı faktör analizinde orijinal formla tutarlı olarak 17 maddenin iki boyutta uyum verdiği görülmüştür (χ2 = 697.06, sd = 392, RMSEA = .059, GFI = .94, CFI = .93, AGFI = .92 ve SRMR = .047). Ölçeğin faktör yükleri .32 ile .88 arasında sıralanmakta olup; Cronbach Alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı iç akademik kontrol odağı alt ölçeği için .71,5; dış akademik kontrol odağı alt ölçeği için .81 olarak bulunmuştur. Ölçüt geçerliği çalışmasında iç akademik kontrol odağı ile iç kontrol odağı, öğrenci sorumluluğu ve motivasyonel kararlılık arasında sırasıyla (r = .72, .54, .51) pozitif; dış akademik kontrol odağı ile dış kontrol odağı, öğrenci sorumluluğu ve motivasyonel kararlılık arasında sırasıyla (r = .69, -.43, -.53) negatif ilişkiler olduğu görülmüştür. Test-tekrar test korelasyon katsayısı ölçeğin iç akademik kontrol odağı için. 81; dış akademik kontrol odağı için. 79 olarak bulunmuş; ayrıca ölçeğin düzeltilmiş madde-toplam korelasyonlarının. 41 ile .81 arasında sıralandığı görülmüştür. Analizler, AKOÖ nün ergen formunun yeterli düzeyde geçerlilik ve güvenilirlik değerlerine sahip olduğunu göstermiştir.
Key words: Akademik kontrol odağı, ergen, geçerlik, güvenirlik, doğrulayıcı faktör analizi.
|